Άγγελέ μου, Φύλακά μου, Σκέπος κ Βοήθειά μου με το θάρρος σε φωνάζω κ Προστάτη μου σε κράζω: Φώτισέ με,Φύλαξέ με Ισχυρά Προστάτεψέ με!(πρωινή προσευχη)

Η ΑΓΑΠΗ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΟΙΝΟΠΝΕΥΜΑ ΝΑ ΕΞΑΤΜΙΣΤΕΙ....



Δευτέρα 18 Μαρτίου 2013



Καθαρά Δευτέρα
Έθιμα Αποκριών

Λαγάνα, Κούλουμα και Χαρταετοί

Η Καθαρά Δευτέρα είναι το τέλος των Απόκρεω και η πρώτη μέρα της Σαρακοστής.
Η λέξη Καθαρή εκκλησιαστικά σημαίνει το ξεκίνημα της κάθαρσης των Χριστιανών που αρχίζει με νηστεία.
Από την Καθαρά Δευτέρα ξεκινάει η νηστεία της Μεγάλης Τεσσαρακοστής.
Απαραίτητα στοιχεία της αποκριάς θεωρούνται τα κούλουμα και ο χαρταετός.
Ο εορτασμός του καρναβαλιού κλείνει με τα κούλουμα και το πέταγμα του χαρταετού.
Με τον όρο κούλουμα, εννοούμε τη μαζική έξοδο του κόσμου στην ύπαιθρο και τον εορτασμό της Καθαράς Δευτέρας έξω στην φύση.

Τα κούλουμα είναι γνωστά και σαν κούλουμπα, κούμουλες, κουμουλάθες ή κούμουλα.
Είναι ένα παραδοσιακό λαϊκό πανηγύρι
Σύμφωνα με τον πατέρα της ελληνικής λαογραφίας Νικόλαο Πολίτη η προέλευση της λέξης είναι λατινική, από το cumulus που εκτός από την σημασία του σωρού,
σημαίνει και την αφθονία, το περίσσευμα, το πέρας, αλλά και τον επίλογο.

Η γιορτή της Καθαράς Δευτέρας θεωρείται ο επίλογος των βακχικών εορτών της αποκριάς, οι οποίες ουσιαστικά αρχίζουν την Τσικνοπέμπτη και τελειώνουν την Καθαρά Δευτέρα.

Σε ορισμένες περιοχές της Ελλάδος την Καθαρά Δευτέρα καθαρίζουν ό,τι απόμεινε από τα μη νηστίσιμα φαγητά της αποκριάς, διότι και τέτοιου είδους λιχουδιές γεύονται μερικοί, αντί για λαγάνες, χαλβά, ελιές και πίκλες που προτιμούν οι πιο πολλοί, σαν αποτοξίνωση από τα πλούσια φαγοπότια της αποκριάς.

Σε άλλα μέρη της Ελλάδας, όπως π.χ. στην Ήπειρο, οι νοικοκυρές καθαρίζουν τις κατσαρόλες και όλα τα χάλκινα σκεύη από τα λίπη της αποκριάς με ζεστό σταχτόνερο μέχρι ν' αστράψουν και βάφουν άσπρα τα πεζοδρόμια.
Αντίθετα άλλοι βάφουν μαύρα τα πρόσωπά τους με καπνιά ή μπογιά παπουτσιών,
καθώς χορεύουν και μεθούν όλη την ημέρα σε υπαίθριες συγκεντρώσεις.

Απαραίτητο συμπλήρωμα της Καθαράς Δευτέρας αποτελεί το πέταγμα του χαρταετού, του αστεριού στα ψηλώματα. Τους χαρταετούς τους κατασκεύαζαν παλιά μόνοι τους με καλάμια και χαρτί. Ήθελαν μαστοριά στο ζύγισμα. Αν δεν τα κατάφερνες να τα ζυγιάσεις χαρταετό ψηλά δεν έβλεπες.
Με το χαρταετό πέταγαν μακριά κάθε έγνοια του χειμώνα, με τον ερχομό της άνοιξης.

Καθαρά Δευτέρα στην Ηλεία (έθιμα)

Η Καθαρά Δευτέρα γιορτάζεται στην εξοχή με νηστίσιμα,
που δεν κόβουν λίξα και κρασί, γι' αυτό και γυρίζουν μεθυσμένοι
(όπως λέγαν στο Χάβαρι).
Τα κοινά έθιμα είναι το άζυμο ψωμί δηλαδή η λαγάνα και τα λογιών νηστίσιμα φαγώσιμα (μαρουλάκια, κρεμύδια και σκόρδα, ταραμάς, ελιές, φασολάδες λευκές, βοβριά κ.α.).
Στον τόπο μας τα βρασμένα κουκιά ήταν σήμα κατατεθέν της ημέρας.
Οι νοικοκυρές ζύμωναν ψωμί λιζό, την μπουγάτσα.
Πάμε να χαλάσουμε τα Κούλουμα, λέγαν οι Καρδαμαίοι.
Η προετοιμασία εκεί αρχίζει από τους μπακάληδες που πουλούν βρασμένα κουκιά με ρίγανη και όλα τα νηστίσιμα. Τόση ήταν η κίνηση στον καρδαμά τότε, που οι έμποροι και οι καταστηματάρχες ζήτησαν να καθιερωθεί η ημέρα αυτή ως αργία και ημέρα πανηγυριού. Ο Πρόεδρος συγκαλεί Κοινοτικό Συμβούλιο.
Στις 28-2-1954 καθορίζεται η αργία και το πανηγύρι, με όλα τα σχετικά καταστήματα να εξυπηρετούν τους πανηγυριστές και δημιουργεί αγροτική παρέλαση, με ανθοστολισμένα "άρματα" και μεταμφιεσμένους.
Οι Αγραπιδοχωρήτες που εγκαταστάθηκαν στην Ηλεία φτιάχναν και τα αλμυροκούλουρα. Οι κοπέλες αν με το μακαρόνι της Τυρινής δεν έβλεπαν στον ύπνο τους ποιον θα πάρουν για άνδρα, τότε την Καθαρά Δευτέρα έτρωγαν αλμυροκούλουρα, και δεν έπιναν καθόλου νερό για να πάει ο μέλλον σύζυγός τους στο όνειρό τους, να τους δώσει νερό να ξεδιψάσουν.
Έλεγαν:
"Τρώνε την αλμυροκουλούρα για να δούνε ποιον θα πάρουνε"
Το έθιμο αυτό υπάρχει σε πολλές περιοχές.

Αλλού την παραμονή της Καθαράς Δευτέρας οι γυναίκες έβγαζαν βορβούς.
Πρόσεχαν ο πρώτος να είναι ο μεγαλύτερος. Τον τοποθετούσαν με τα φύλλα του το πρωί της Καθαράς Δευτέρας. στην πόρτα του σπιτιού.
Το βράδυ τον έβγαζαν στη μαλάθα του ψωμιού μέχρι το Πάσχα,
για να είναι φτούρια το ψωμί του σπιτιού.
Την ημέρα αυτή ήταν συνήθεια να μαζεύονται οι περισσότεροι σε συγκεκριμένους τόπους, για να γιορτάζουν τα "Κούλουμα".
Οι Σαβαλαίοι πήγαιναν σε τόπο γεμάτο από Σπέντζες, στην Σπετζολουλουδιά.
Οι Αμαλιαδαίοι διάλεγαν την Φραγκαβίλα.
Στην περιοχή μας λάμβαναν χώρα και κάποια δρώμενα.
Το κάψιμο του Καρνάβαλου, ο γάμος και η κηδεία, οι γαϊδουροδρομίες και άλλα παιχνίδια, που τα συνόδευαν μουντζουρώματα και αλευρώματα κ.α.

Με την Καθαρο-Δευτέρα ξεκινούσε η Μεγάλη Σαρακοστή. οι πρώτες τρεις μέρες επέβαλαν αυστηρή νηστεία. Όχι μόνο δεν έτρωγαν λάδι οι νηστικοί, μόνο νερό έπιναν.
Το βράδυ λίγες σταφίδες να ξεγελάσουν την σφοδρή πείνα τους.
Έτσι θεωρούσαν τον εαυτό τους άξιο της θείας Κοινωνίας με την λειτουργία των Προηγιασμένων Τιμίων Δώρων, την Τετάρτη που ακολουθούσε.
Άξιοι για την θεία Κοινωνία, αλλά και το αντάλλαγμα της σοβαρό.
Κι αυτό φόβιζε προπάντων τις γριές.
Έτσι δεν μπορούσαν να ευχαριστηθούν την Τυρινή (Τουρνή) με τα καλούδια της.
Η κατάσταση αυτή γέννησε την παροιμία:
Όσο συλλογάται η γριά το Τρίμερο, μαύρη Τουρνή (Τυρινή) την πάει.


ΠΗΓΗ:http://www.paidika.gr


************************                                   ******************************


Καθαρά Δευτέρα στην Ελλάδα







Η Καθαρά Δευτέρα σηματοδοτεί τη λήξη της αποκριάς και την έναρξη της νηστείας.
Η αφετηρία της Σαρακοστής είναι για τη χώρα μας μια ιδιαίτερη μέρα και γιορτάζεται κατά κύριο λόγο με διάφορα σαρακοστιανά εδέσματα, με την παραδοσιακή λαγάνα, την ταραμοσαλάτα και τις ελιές.

Την ημέρα αυτή συνηθίζονται οι εκδρομές σε κοντινούς προορισμούς, άλλωστε είναι μια γιορτή που ταιριάζει περισσότερο στην επαρχία με φόντο τη φύση και το πράσινο.

Η χαρά όλων αλλά ιδιαίτερα των παιδιών είναι το πέταγμα του χαρταετού που θέλει ιδιαίτερη μαστοριά και ιδανικές καιρικές συνθήκες φυσικά. Κάποιες πληροφορίες ερμηνεύουν το πέταγμα του χαρταετού σαν την επιθυμία του ανθρώπου να διώξει μακριά το κακό.

Η Καθαρά Δευτέρα ονομάστηκε έτσι από τον χριστιανικό λαό και σημαίνει πνευματική και σωματική "κάθαρση". Επίσης μια άλλη εκδοχή είναι πως ονομάστηκε έτσι επειδή οι νοικοκυρές καθάριζαν τα σκεύη τους όλη μέρα από το φαγοπότι της αποκριάς. Μια χαρακτηριστική λέξη που χρησιμοποιούμε είναι τα Κούλουμα που είναι η καθαροδευτεριάτικη έξοδος και το πέταγμα του χαρταετού. Κατά τον Νικόλαο Πολίτη, πατέρα της ελληνικής λαογραφίας, τα κούλουμα προέρχονται από τη λατινική λέξη Culumus που σημαίνει αφθονία αλλά και το τέλος, δηλαδή το τέλος της αποκριάς. Ότι κι αν σημαίνει όμως η λέξη αυτή στις μέρες μας είναι ημέρα διασκέδασης, φαγητού και οικογενειακής συνύπαρξης.

Μερικά από τα πιο διαδεδομένα εδέσματα της Καθαρής Δευτέρας.

Θαλασσινά: γαρίδες, καραβίδες, αστακός, καβούρια, χταπόδια, καλαμάρια, σουπιές.
Οστρακοειδή: μύδια, στρείδια, κυδώνια, γυαλιστερές.
Όσπρια: φασολάδα, μαυρομάτικα σαλάτα.
Λαχανικά: κάθε λογής σαλάτες και τουρσί
Λαγάνα
Γλυκά: χαλβάς, γλυκά του κουταλιού και γλυκά του ταψιού

Συμβουλή: Μερικά από τα παραπάνω εδέσματα είναι εξαιρετικά γευστικά όμως πρέπει να καταναλώνονται με μέτρο. Για παράδειγμα τα θαλασσινά περιέχουν πολύ χοληστερόλη!


Έθιμα της Καθαρής Δευτέρας σε όλη την Ελλάδα
  • Βόνιτσα, το έθιμο του "Αχυρένιου Γληγοράκη"
    Ο Γληγοράκης λέγεται ότι ήταν ψαράς και απαρνήθηκε τη θάλασσα ψάχνοντας τη μοίρα του στη στεριά. Οι σημερινοί ψαράδες της Βόνιτσας καταδικάζουν αυτήν του την πράξη και κάθε τέτοια μέρα τον τιμωρούν. Φτιάχνοντας λοιπόν έναν αχυρένιο ψαρά, τον δένουν σ' ένα γάιδαρο και τον γυρνούν σε όλο το χωριό. Όσο περνά η μέρα στήνουν μεγάλο γλέντι με τραγούδι και χορό και στη συνέχεια ρίχνουν τον καημένο τον Γληγοράκη σε μια βάρκα που φλέγεται στ' ανοιχτά.
  • Ο "Βλάχικος Γάμος" της Θήβας
    Το έθιμο αυτό χρονολογείται από το 1830 και έχει να κάνει με τα προξενιά που γίνονταν τότε. Σήμερα πραγματοποιείται παραδοσιακά με το ξύρισμα του γαμπρού και το στόλισμα της νύφης η οποία στην πραγματικότητα είναι άνδρας! Παράλληλα όλοι οι παρευρισκόμενοι γιορτάζουν τα Κούλουμα με σατιρικά τραγούδια και πολύ χορό.
  • Το έθιμο των Μουντζούρηδων στον Πολύσιτο της Βιστωνίδας.
    Εδώ η προετοιμασία ξεκινά από την προηγούμενη μέρα με την παρασκευή της παραδοσιακής Λαγάνας και το βράσιμο της φασολάδας από τις γυναίκες του χωριού, για να προσφέρουν στους επισκέπτες τους την επόμενη μέρα. Τους επισκέπτες τους περιμένει μια έκπληξη, αφού τους υποδέχονται δύο μεταμφιεσμένοι οι οποίοι προσπαθούν να τους μουντζουρώσουν με την καπνιά από το καζάνι που έβραζε η φασολάδα έτσι ώστε όλοι να γιορτάσουν την Καθαρή Δευτέρα μασκαρεμένοι!
  • Το έθιμο του "Αγά" στα Μεστά της Χίου.
    Το έθιμο του Αγά έχει ρίζες από την Τουρκοκρατία και μέχρι σήμερα είναι το ίδιο διασκεδαστικό την ημέρα της Καθαρής Δευτέρας. Ο Αγάς εισβάλει στο χωριό με τη συνοδεία του και παίρνει θέση στην κεντρική πλατεία. Εκεί μαζεύεται ο κόσμος όπου "δικάζεται" για διάφορα παραπτώματα που του καταλογίζονται και πληρώνει το ανάλογο πρόστιμο! Από αυτή τη διαδικασία δε γλιτώνει κανείς από τους παρευρισκόμενους. Τα χρήματα που μαζεύονται από τα υποτιθέμενα πρόστιμα καταλήγουν στο ταμείο του Πολιτιστικού Συλλόγου του χωριού. Ένα πρωτότυπο έθιμο με πολύ χιούμορ και κοινωφελές έργο παράλληλα.

Το μακρύ ταξίδι του χαρταετού!Από την Έλσα ΑρκοπούλουΣυνοδευτική φωτογραφία του άρθρού Το μακρύ ταξίδι του χαρταετού!

Μικρή, δε γνώριζα πολλές πληροφορίες για το χαρταετό. Μου αρκούσε να ξέρω, ότι θα ανέβω και πάλι στο λόφο την Καθαρά Δευτέρα και θα τον φτάσω ψηλά. Αναρωτήθηκα, όμως, ποια είναι η δική του ιστορία, μέχρι να φτάσει σήμερα στα χέρια μας ως ένα χαρούμενο έθιμο, που συμβαίνει μια φορά το χρόνο στη χώρα μας και δίνει απίστευτη χαρά, κυρίως στα μικρά παιδιά.
Πως, άραγε, ο αετός πήρε το όνομά του από τον αετό - πτηνό; Αν το σκεφτούμε καλά, ο αετός - πτηνό ανάμεσα στις άλλες εξαιρετικές ικανότητες που έχει, έχει επίσης την ικανότητα να πετά πολύ ψηλά, γρήγορα και μεγαλόπρεπα επάνω από τα σύννεφα, να είναι υπερήφανος. Όπως ακριβώς ψηλά και υπερήφανα κατάφερε να πετά και ο χαρταετός στον ουρανό.
Η δική μου σχέση με το χαρταετό ξεκινά από όταν ήμουν πολύ - πολύ μικρή. Κάθε χρόνο μαζευόμασταν όλη η οικογένεια -οι γονείς μου, η γιαγιά, οι θείοι και τα ξαδέρφια- στο σπίτι κάτω από το λόφο του Φιλοπάππου, για να γιορτάσουμε την Καθαρά Δευτέρα. Κάθε χρόνο οι μικρότεροι της παρέας ανεβαίναμε στο λόφο να πετάξουμε το χαρταετό. Δεν ξέρω για πόσα χρόνια ακόμα θα το κάνουμε αυτό, ξέρω, όμως, ότι η προσπάθεια και η αναμενόμενη χαρά να τον ανεβάσουμε όλο και πιο ψηλά, θα μου μείνει αξέχαστη.
Υπήρχε πάντα μια απογοήτευση, όταν ο αέρας δε φυσούσε, κάτι που δε ευνοούσε την προσπάθειά μας να ανυψώσουμε το χαρταετό. Αυτό προκαλούσε, όμως, παράλληλα και μια δόση χαράς, γέλιου και παιδικότητας, μιας και δημιουργούνταν διαφορετικά ζευγάρια κάθε φορά, άλλος να κρατάει την καλούμπα και άλλος το χαρταετό, γιατί τάχα μου θα τα κατάφερναν καλύτερα από τους προηγούμενους και θα τον βλέπαμε επιτέλους να χορεύει στους ρυθμούς του ανέμου. Όλοι λαχταρούσαμε να πιάσουμε την καλούμπα με το σκοινί… “να, κοίτα πόσο ψηλά τον πετάω!”,θυμάμαι ότι έλεγα. Έφτανε πάντα αρκετά ψηλά, τόσο ώστε να μοιάζει σχεδόν μικροσκοπικός, καθώς απομακρυνόταν από τα μάτια μου. Και όταν πια η ώρα περνούσε, τον αφήναμε ελεύθερο να πετάξει μακριά. Να ακολουθήσει τις διαθέσεις του ανέμου και να ταξιδέψει για όσο άντεχε πάνω από σπίτια, δέντρα, στεριές και θάλασσες. Αυτό το αίσθημα ελευθερίας… να πετάς στον ουρανό, που εγώ μόνο να το φανταστώ μπορούσα, το κέρδιζε ο δικό μας χαρταετός με μια μόνο κίνηση του χεριού.

Πίσω στο χρόνο…

…και σύμφωνα με κάποια παράδοση, τους αετούς ανακάλυψε τον 4ο π.Χ. αιώνα ο Έλληνας επιστήμονας Αρχύτας ο Ταραντίνος, στην πραγματικότητα όμως η ιστορία του χαρταετού ξεκινά πριν από περίπου 3000 χρόνια από τους λαούς της Ανατολής και συγκεκριμένα στην Κίνα. Εκεί οι (χαρτ)αετοί φτιάχνονταν από καλάμια bamboo για το πλαίσιο και μετάξι για το πανί και την ουρά, σε διάφορα σχέδια, με κύριο τη μορφή δράκου, που ήταν για εκείνους ένα ιερό και θεϊκό σύμβολο, αντικείμενο θαυμασμού και λατρείας. Για τους Κινέζους οι χαρταετοί είχαν μυθική και θρησκευτική διάσταση, γι’ αυτό και τους χρησιμοποιούσαν (και συνεχίζουν ακόμα και σήμερα) σε διαγωνισμούς και εορτασμούς.
Οι Κορεάτες αποδίδουν την προέλευσή του σε έναν Κορεάτη στρατηγό, ο οποίος πολλά χρόνια πριν κρέμασε σ’ έναν αετό ένα φανάρι ως σύμβολο και οιωνό θείας βοήθειας, για να εμψυχώσει τους στρατιώτες του. Από εκεί ο αετός πέρασε στην Ινδοκίνα και τη Μαλαισία και έφτασε στην Ιαπωνία, όπου απέκτησε ακόμα περισσότερα χρώματα, αλλά και μια νέα μορφή, εκείνη των Σαμουαράι.
Οι λαοί της Κίνας, της Κορέας και της Ιαπωνίας πίστευαν, ότι οι χαρταετοί είχαν τη δύναμη να διώχνουν μακριά τα κακά πνεύματα, γι’ αυτό και οργάνωναν ολόκληρη τελετουργία πετάγματος του αετού με θρησκευτικό χαρακτήρα. Μια άλλη ενέργεια, την οποία συμπεριελάμβαναν στις τελετές τους, ήταν να δένουν πάνω στους χαρταετούς μικρά χαρτάκια, στα οποία έγραφαν τις αρρώστιες και τα προβλήματά τους διώχνοντάς τα με αυτόν τον τρόπο μακριά, ενώ κάποιοι άλλοι έγραφαν τις ευχές και τις επιθυμίες τους θέλοντας να εισακουστούν και να μπορέσουν να πραγματοποιηθούν.
Στην Ελλάδα τέτοιου είδους αετοί πρέπει να υπήρχαν πριν από τον 4ο αι. π.Χ., μιας και τους συναντάμε σε απεικονίσεις αγγείων και μάλλον φτιάχνονταν από πανί. Ο χαρταετός πέταξε στη Μεσαιωνική Ευρώπη από τον εξερευνητή Μάρκο Πόλο, ο οποίος γυρνώντας από τα ταξίδια του τον έφερε και στους ευρωπαϊκούς λαούς. Σε γαλλικές χαλκογραφίες στα μέσα του 17ου και στις αρχές του 19ου αιώνα απεικονίζονται παιδιά που κρατούν χαρταετούς.
Σιγά, σιγά ο αετός απέκτησε νέες μορφές και συμβολισμούς. Ο κυριότερος συμβολισμός του πετάγματος του χαρταετού είναι η ανάταση και η κάθαρση της ψυχής μετά το διονυσιακό ξεφάντωμα της Αποκριάς.

Ο χαρταετός για στρατιωτική & επιστημονική χρήση

Ο αετός δε χρησιμοποιήθηκε μόνο με ψυχαγωγικό και θρησκευτικό σκοπό, αφού πολύ αργότερα χρησιμοποιήθηκε σε πρακτικές εφαρμογές για στρατιωτικούς σκοπούς, αλλά και επιστημονικά πειράματα.
Όσον αφορά τη χρήση τους για στρατιωτικούς σκοπούς, στα τέλη του 19ου, στις αρχές του 20ου αιώνα και κατά τη διάρκεια των δυο παγκοσμίων πολέμων, οι αετοί αυτοί ήταν ειδικά κατασκευασμένοι, ώστε να σηκώνουν τους στρατιώτες σε κατάλληλα ύψη με σκοπό να χρησιμεύσουν ως εναέρια παρατηρητήρια για τις κινήσεις των εχθρών. Ιδιαίτερα στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο τα γερμανικά υποβρύχια ρυμουλκούσαν αετούς με παρατηρητή σε καλάθι για αναγνώριση. Μάλιστα, ενώ το πεδίο οράσεως των γερμανικών υποβρυχίων στο επίπεδο της θάλασσας περιοριζόταν στα 8 χλμ., όταν ανύψωναν έναν παρατηρητή στα 400 πόδια, τότε αυτό αύξανε στα 40 χλμ.
Λέγεται επίσης, ότι ο αυτοκράτορας της Κίνας Yuan Shu έκανε πειράματα πτήσεων με αετούς φτιαγμένους από μπαμπού, βάζοντας ως πιλότους κρατουμένους, οι οποίοι αν κατάφερναν να επιζήσουν κέρδιζαν την ελευθερία τους.
Ο χαρταετός χρησιμοποιήθηκε και από επιστήμονες σε πειράματα για διάφορα φαινόμενα της φύσης. Το 1749 ο μετεωρολόγος Alexander Wilson χρησιμοποίησε αετούς εφοδιασμένους με θερμόμετρα, για να καταγράψει τις θερμοκρασιακές μεταβολές σε διάφορα ύψη.
Μην ξεχνάμε, επίσης, ότι το 1752 ο Benjamin Franklin (εφευρέτης του αλεξικέραυνου) στην Αμερική επιχείρησε ένα ιστορικό πείραμα. Με ένα κλειδί κρεμασμένο από το σπάγκο ενός αετού συγκέντρωσε, πετώντας τον αετό μέσα στην καταιγίδα, ηλεκτρικό φορτίο και απέδειξε την ηλεκτρική προέλευση της αστραπής.
Γύρω στο 1890 ο Lawrence Hargrave κατασκεύασε έναν τεράστιο αετό, για να κάνει μετεωρολογικές παρατηρήσεις. Αυτός ο νέος αετός αποτελούνταν από κουτιά ορθογώνιας διατομής και δε χρειαζόταν ουρά.
Πολλά χρόνια αργότερα ο βρετανός μετεωρολόγος ο E. D. Archibald άρχισε να χρησιμοποιεί αετούς, για να ανυψώνει ανεμόμετρα και να καταγράφει την ταχύτητα των ανέμων σε διάφορα υψόμετρα, ενώ το 1887 άρχισε να τραβάει αεροφωτογραφίες με τη χρήση χαρταετών. 
Από το 1890 και για 40 χρόνια οι χαρταετοί - κουτιά του Hargrave χρησιμοποιήθηκαν, για να μεταφέρουν μετεωρολογικά όργανα για τη μέτρηση της ταχύτητας και της διεύθυνσης του ανέμου, της θερμοκρασίας, της βαρομετρικής πίεσης και της υγρασίας. Ωστόσο, η χρήση τους για μετεωρολογικούς σκοπούς μειώθηκε από το 1920 και μετά, καθώς άρχισαν να χρησιμοποιούνται νέες ερευνητικές συσκευές.
Μετά το τέλος του 19ου αιώνα οι χαρταετοί αποτελούσαν σημαντικό επιστημονικό εργαλείο, βοηθώντας στην ανάπτυξη μηχανικών πτητικών μηχανών βαρύτερων του αέρα.

Γνωστοί εορτασμοί με χαρταετούς
Στην Κίνα η 9η Σεπτεμβρίου είναι η “Ημέρα των αετών”, όπου διοργανώνονται κάθε χρόνο διαγωνισμοί για την ανάδειξη του πιο όμορφου χαρταετού, οι οποίοι έχουν διάφορες μορφές αναπαριστώντας δράκους, πουλιά, ψάρια και άλλα τοπικά σύμβολά. Μάλιστα, σε πολλούς από αυτούς τοποθετούν μικρούς αυλούς από μπαμπού, που βγάζουν μουσικούς ήχους, καθώς ο αέρας περνά από μέσα τους.
Και στη Βόρεια Ινδία ο χαρταετός έχει… την τιμητική του. Εδώ, κάθε χρόνο (συνήθως Φλεβάρη) υποδέχονται την άνοιξη με ένα μοναδικό γλέντι, τη γιορτή Basant. Όσοι συμμετέχουν χρησιμοποιώντας το χαρταετό τους, στοχεύουν να τον φτάσουν και να τον κρατήσουν όσο ψηλότερα γίνεται στον ουρανό, πιο ψηλά απ’ όλους τους άλλους, για να νικήσει ο καλύτερος. Αυτό, βέβαια, προϋποθέτει τη σωστή κατασκευή του από τα καλύτερα υλικά, αλλά και σωστούς χειρισμούς, για να αποφεύγει και να ξεπερνά τους υπολοίπους. Και μόλις έρθει το βράδυ, λευκοί χαρταετοί πλημμυρίζουν τον ουρανό, φωτισμένοι από τη λάμψη του φεγγαριού και τα φώτα της πόλης.
Στην Ιαπωνία, συγκεκριμένα στην πόλη Οσάκα, κάθε χρόνο, την 5η μέρα του Μάη, οι μικροί Ιάπωνες περιμένουν με αγωνία το Κοντομόνοϊχι” - η Μέρα των Παιδιών. Οι οικογένειες με μικρούς γιους βγαίνουν στις αυλές και ανεμίζουν πολύχρωμες κορδέλες και πελώριους χαρταετούς σε σχήμα κυπρίνου, που τους έχουν δέσει σ' ένα μεγάλο στύλο από μπαμπού μ' έναν ανεμόμυλο στην κορυφή του. Οι γιρλάντες και οι χαρταετοί σε μορφή κυπρίνων συμβολίζουν την οικογένεια: Ο πρώτος χαρταετός τον πατέρα, ο δεύτερος τη μητέρα και ο τρίτος το μικρό γιο. Ο κυπρίνος είναι ένα δυνατό ψάρι, που κολυμπάει κόντρα στο ρεύμα και πετάγεται ψηλά πάνω από την επιφάνεια του νερού. Για το λόγο αυτό για τους Ιάπωνες, ο κυπρίνος αποτελεί ένα καλό παράδειγμα για τους μικρούς γιούς τους, οι οποίοι πρέπει να μάθουν να ξεπερνούν κάθε εμπόδιο της ζωής με δύναμη και αποφασιστικότητα.
Για τους Μαορί της Νέας Ζηλανδίας το πέταγμα του αετού εξακολουθεί να έχει καθαρά θρησκευτικό χαρακτήρα, γι’ αυτό και συνοδεύεται από το “τραγούδι του αετού”.
Στη χώρα μας κάθε χρόνο την Καθαρά Δευτέρα γιορτάζονται τα “Κούλουμα”, μια υπαίθρια γιορτή για την έναρξη της περιόδου της Σαρακοστής, περίοδος νηστείας και εγκράτειας. Τα Κούλουμα συνοδεύονται πάντα από το πέταγμα του χαρταετού, που υποδηλώνει τον επίλογο του γλεντιού της Αποκριάς και την ανάταση της ψυχής με τον ερχομό της Σαρακοστής.