| Τα Δώδεκα Ευαγγέλια |
Πασχαλινά έθιμαΤα Δώδεκα ΕυαγγέλιαΗ Μ. Πέμπτη είναι η ημέρα του Μυστικού Δείπνου.Tο πρωί γίνεται η Λειτουργία του Μεγάλου Βασιλείου και λέγεται για τους πιστούς ότι είναι καλό να λάβουν τη μέρα αυτή τη θεία κοινωνία. Το ύψωμα της Μεγάλης Πέμπτης οι γυναίκες το βάζουν σε ένα σακουλάκι που έχει μέσα λουλούδια και το φυλάγουν πίσω από τα εικονίσματα για θεραπευτικές χρήσεις. Τη νύχτα της Μεγάλης Πέμπτης, στα Δώδεκα Ευαγγέλια, φέρνουν κουλουράκια για τους ζωντανούς, στη Δυτική Μακεδονία και μετά την εκκλησία τα μοιράζουν στον κόσμο. Η νύχτα της Μεγάλης Πέμπτης, θεωρείται κυρίως από τις γυναίκες, ως η ιδανικότερη στιγμή για τον αγιασμό ειδών καθημερινής χρήσης, για την τέλεση μαγγανειών για την αποτροπή ασθενειών και για την παρασκευή φυλαχτών. Στη Ρόδο, στα Δώδεκα Ευαγγέλια, με χοντρούς κορμούς πεύκων ανάβουν φωτιές και τα παιδιά πηδούν και καίνε το "μάρτη" τους. Οι γυναίκες, στην Κεφαλονιά, βάζουν στη μέση τους μια λουρίδα και μετά από κάθε Ευαγγέλιο δένουν και από έναν κόμπο παρακαλώντας να γίνει μέσα στη χρονιά ό,τι ποθούν. Κάθε οικογένεια, στα περισσότερα μέρη, φέρνει στην εκκλησία για να αγιαστούν τα πιο πολύτιμα πράγματα του σπιτιού: ψωμί, αλάτι, αυγά, νερό σε μπουκάλια κ.ά. θαυμαστές ιδιότητες αποδίδουν στα κεριά της Μεγάλης Πέμπτης. Έπειτα από κάθε Ευαγγέλιο, στην Αγιασό στη Λέσβο, έφτιαχναν με το κερί ένα σταυρό και μετά την εκκλησία κόλλαγαν τα 12 σταυρουδάκια στο σπίτι, σε διάφορα σημεία, για να ψοφάνε οι κοριοί και οι ψύλλοι. Για φυλακτό έχουν το κερί που μένει άκαυτο, στη Σπάρτη. Όταν μπουμπουνίζει και αστράφτει το ανάβουν για να μην τους πέσει αστροπελέκι. Στη Λήμνο, στη βάση που ακουμπάει ο παπάς το Ευαγγέλιο οι μητέρες κρεμούσαν τα τσεμπέρια των παιδιών τους για να είναι γερά. Στη Λήμνοεπίσης , στην ανάγνωση των Δώδεκα Ευαγγελίων, οι πιστοί τοποθετούσαν κάτω από την Αγια Τράπεζα μπουκάλια με νερό και τα 'επαιρναν μόνο τη Λαμπρή. Πλέναν τους ασθενείς με αυτό το νερό και τους σαραντίζαν, δηλαδή τους ράντιζαν 40 φορές με ένα κλωνί βασιλικό. Το ίδιο κάναν και στα ζώα. Ακόμα και τις κασέλες άνοιγαν στο Γύθειο, γιατί πίστευαν πως θα εξαφανιστούν τα ποντίκια. Το βράδυ της Μεγάλης Πέμπτης, οι γυναίκες αγρυπνούν στην εκκλησία και μοιρολογούν το Χριστό: "Σήμερον μαύρος ουρανός, σήμερον μαύρη μέρα, σήμερα κόσμος θλίβουνται και τα βουνά λυπούνται, σήμερα βάλανε βουλή οι άνομοι Εβραίοι, οι άνομοι και τα σκυλιά κ' οι τρισκαταραμένοι, για να σταυρώσουν το Χριστό, τον πάντων βασιλέα,..." Σε μερικά μέρη τη Μεγάλη Πέμπτη ετοιμάζουν τον Ιούδα. Από παλιά ρούχα φτιάχνουν το ομοίωμα του και το περιφέρουν από σπίτι σε σπίτι ζητώντας "καψίδια". Κάθε νοικοκυρά δίνει ό,τι της βρίσκεται. Κληματόβεργες, λινάτσες ή του ρίχνει πετρέλαιο. "Ράτσα, κεράτσα δώσ' μια κληματσίδα να κάψουμε τον Οβριγιό πόχει πολλή κασσίδα, Οβριγιός φορεί φτερό στο κεφάλι τ' το ξερό..." τραγουδούν τα παιδιά. Τον Ιούδα τον καίνε τη Μεγάλη Παρασκευή, αλλού πάλι ανήμερα το Πάσχα, τη Δεύτερη μέρα του Πάσχα, καμιά φορά και την Τρίτη. Στη Μονή της Πάτμου, το πρωί της Μεγάλης Πέμπτης, γίνεται στο ύπαιθρο αναπαράσταση του ιερού νιπτήρα και της προσευχής του Κυρίου στο Όρος των Ελαιών. Το βράδυ, την ώρα της ανάγνωσης των Δώδεκα Ευαγγελίων, ανάβουν φωτιά, απομίμηση της φωτιάς στην αυλή του Καϊάφα, όπου ήταν παρών ο Απόστολος Πέτρος. Πηγή: Έθιμα του Πάσχα - ΜΟΥΣΕΙΟ ΜΠΕΝΑΚΗ - ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑΠΗΓΗ:http://www.paidika.gr/ | |
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου